Xét nghiệm HbA1c thường được chỉ định trong chẩn đoán và điều trị bệnh tiểu đường. Vậy chỉ số HbA1c là gì? Xét nghiệm HbA1c có ý nghĩa gì đối với bệnh tiểu đường? Có thể giữ HbA1c ở mức bình thường được hay không? Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để nắm rõ nhé.
1. Chỉ số HbA1c là gì?
HbA1c hay hemoglobin A1c, còn được gọi là hemoglobin được glycosyl hóa, là một hợp chất hemoglobin được tạo ra khi glucose phản ứng với nhóm amin trên phân tử hemoglobin tạo thành ketoamine.
Chỉ số HbA1c phản ánh tình trạng kiểm soát đường huyết của bạn trong 2 - 3 tháng. Nếu có quá nhiều glucose gắn vào các tế bào hemoglobin, bạn sẽ có HbA1c cao. Nếu lượng glucose bình thường, HbA1c của bạn sẽ bình thường.
1.1. HbA1c được hình thành như thế nào?
Trong cơ thể, luôn có sự gắn kết của đường trong máu với hemoglobin của hồng cầu. Tuy nhiên, sự hình thành HbA1c xảy ra chậm 0.05% trong ngày và tồn tại trong suốt đời sống hồng cầu, khoảng 3 tháng và thay đổi sớm nhất trong vòng 4 tuần.
1.2. Giá trị bình thường của HbA1c là bao nhiêu?
Theo Hiệp hội tiểu đường, HbA1c được chia thành các mức dưới đây:
- Mức HbA1c bình thườngkhoảng 5 - 5,5%.
- Mức HbA1c từ 5,7 - 6,4% cho thấy tiền tiểu đường, có nguy cơ rất cao tiến triển thành tiểu đường tuýp 2 trong vòng 5 năm.
- Mức HbA1c từ 6,5% trở lên được chẩn đoán tiểu đường.
1.3. Những yếu tố làm tăng HbA1c
Một số yếu tố dưới đây làm tăng HbA1c:
- Các bệnh lý: suy thận mạn, hội chứng cushing, u tủy thượng thận,…
- Nghiện rượu
- Sử dụng corticoid.
2. Xét nghiệm HbA1c
Xét nghiệm HbA1c giúp đánh giá hiệu quả của việc kiểm soát đường huyết trong máu trong khoảng 2 - 3 tháng gần đây chứ không có giá trị trong chẩn đoán và phát hiện bệnh tiểu đường.
2.1. Xét nghiệm chỉ số HbA1c được thực hiện như thế nào?
Xét nghiệm HbA1c được thực hiện bằng cách lấy khoảng 2mL máu rồi cho vào ống nghiệm đã có chất chống đông EDTA, để ổn định rồi thực hiện đo bằng nhiều phương pháp khác nhau. Kết quả của xét nghiệm được tính theo tỷ lệ phần trăm của Hemoglobin máu.
2.2. Xét nghiệm HbA1c có cần nhịn ăn không?
Khác với xét nghiệm glucose chẩn đoán tiểu đường, xét nghiệm HbA1c không cần nhịn ăn. Tuy nhiên, khi đi kiểm tra HbA1c bác sĩ thường chỉ định thêm xét nghiệm glucose máu. Vì vậy, người bệnh vẫn nên nhịn ăn để kết quả kiểm tra được chính xác nhất.
2.3. Các đối tượng được chỉ định xét nghiệm HbA1c
Xét nghiệm HbA1c thường được chỉ định cho bệnh nhân mắc đái tháo đường khi kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc những người nghi ngờ mắc tiểu đường với các triệu chứng:
- Khát nước
- Đi tiểu nhiều
- Ăn nhiều
- Mệt mỏi, mờ mắt
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Vết thương lâu lành
Ngoài ra, xét nghiệm HbA1c có thể được chỉ định ở những người thừa cân có các yếu tố nguy cơ dưới đây:
- Ít vận động
- Tiền sử gia đình có người mắc đái tháo đường
- Là người thuộc chủng tộc có nguy cơ mắc cao
- Huyết áp cao
- Phụ nữ có thai, phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang
- Tiền sử bệnh tim mạch
2.4. Xét nghiệm HbA1c có ý nghĩa như thế nào?
Xét nghiệm HbA1c là xét nghiệm tốt nhất giúp theo dõi và kiểm soát lượng đường huyết. Đây cũng là xét nghiệm giúp người bệnh và bác sĩ điều trị đánh giá được hiệu quả điều trị bệnh trong thời gian vừa qua để có hướng điều chỉnh cho phù hợp.
Tuy nhiên, ở Hoa kỳ, Hiệp hội Đái tháo đường của nước này vẫn dùng chỉ số HbA1c để chẩn đoán tiền đái tháo đường và đái tháo đường.
2.5. Xét nghiệm HbA1c ở đâu, giá bao nhiêu?
Hiện nay, tất cả các cơ sở khám chữa bệnh đều có thể xét nghiệm HbA1c. Người bệnh hoặc nghi ngờ mắc tiểu đường nên đến các cơ sở uy tín để làm xét nghiệm.
Giá của xét nghiệm HbA1c dao động khoảng 180.000 đồng/lần tùy thuộc vào cơ sở y tế.
3. Tại sao cần kiểm soát chỉ số HbA1c?
Chỉ số HbA1c giúp theo dõi lượng đường máu. Với HbA1c < 6,5%, người bệnh có thể làm chậm và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường như biến chứng về mắt, thận, thần kinh,...
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng, việc kiểm soát đường huyết hàng ngày bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống khoa học có thể làm thay đổi chỉ số HbA1c.
4. Theo dõi chỉ số HbA1c như thế nào?
Người bệnh tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2 nên tiến hành xét nghiệm HbA1c khoảng 3 tháng/lần để theo dõi và kiểm soát đường huyết tốt nhất. Nếu không có điều kiện, người bệnh nên đi khám tối thiểu 2 lần/năm (6 tháng/lần).
5. Theo dõi đường huyết khi đói và HbA1c khác nhau như thế nào?
Theo dõi đường huyết khi đói chỉ cho biết giá trị đường huyết tại thời điểm làm xét nghiệm. Xét nghiệm HbA1c cho thấy bức tranh toàn cảnh về tỷ lệ phần trăm trung bình đường huyết của bạn trong 2 - 3 tháng qua.
Tuy nhiên, cả 2 xét nghiệm trên đều cho bạn và bác sĩ thấy được hiệu quả kiểm soát đường huyết đang như thế nào và có kế hoạch thay đổi trong chế độ ăn, lối sống hàng ngày và dùng thuốc thích hợp hơn.
6. Kiểm soát HbA1c và đường huyết như thế nào là tốt?
Đường huyết được kiểm soát tốt nhất khi chỉ số HbA1c dưới 6,5% và glucose máu trở về bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể chấp nhận mức glucose máu lúc đói 150mg%, tránh đường huyết thấp dưới 60mg% hoặc bị hạ đường huyết. Trong những trường hợp này nên tham vấn bác sĩ.
7. Làm như thế nào để HbA1c về mức bình thường?
Để đưa HbA1c về mức bình thường, người bệnh cần thực hiện những điều sau:
Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý
- Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả giàu vitamin và có lượng đường thấp như bưởi, táo, lê,...
- Hạn chế ăn đồ ngọt như bánh, kẹo, nước ngọt,...
- Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán nhiều lần,...
- Ăn ít muối, bổ sung thêm các protein trong các loại thịt nạc, cá,...
Kiểm soát tốt lượng calo bổ sung hàng ngày
- Calo dư thừa gây nên nhiều vấn đề sức khỏe.
- Các nghiên cứu đã chứng minh rằng người có chế độ ăn calo hợp lý sẽ có cuộc sống lành mạnh và kéo dài tuổi thọ hơn.
- Lượng calo phù hợp dành cho người tiểu đường khoảng 1.500 - 1.800 calo.
Tăng cường vận động
- Việc lựa chọn một chế độ tập luyện phù hợp và duy trì 30 phút tập mỗi ngày giúp giảm sự đề kháng insulin và quá trình vận chuyển glucose vào cơ được dễ dàng hơn. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp cho tinh thần luôn được thoải mái và giảm stress.
Duy trì cân nặng ở mức hợp lý
- Thừa cân, béo phì, bệnh lý do nguyên nhân thừa cân là những yếu tố nguy cơ gây tăng HbA1c và làm nặng hơn bệnh tiểu đường. Vì vậy, để đưa HbA1c về bình thường cần kiểm soát cân nặng ở mức cho phép.
- Tăng cường vận động và kiểm soát lượng calo mỗi ngày giúp giảm cân rất hiệu quả. Chỉ cần giảm 5 - 10% cân nặng thì sức khỏe đã được cải thiện rõ rệt.
Giữ cho tinh thần luôn thoải mái
- Tâm lý căng thẳng, stress ảnh hưởng xấu đến lượng đường trong máu và chỉ số HbA1c của người bệnh. Chính vì thế, hãy giữ cho mình một tinh thần thực sự thoải mái và lạc quan để việc điều trị bệnh được tốt nhất.
Bệnh tiểu đường và chỉ số HbA1c đều có thể giảm nhẹ và không gây ra biến chứng nếu chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, hợp lý.
Như vậy bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức về chỉ số HbA1c cũng như cách kiểm soát HbA1c ở mức bình thường. Nếu bạn thấy bài viết hay đừng quên like và share để lan tỏa tới nhiều người hơn nhé. Cảm ơn bạn nhiều!
Để đẩy lùi Bệnh tiểu đường nhanh chóng, an toàn, liên hệ ngay tới hotline 0859 696 636 để được tư vấn, hỗ trợ tốt nhất.
Tin liên quan
Bạn biết không? Để điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả người bệnh phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, điều chỉnh ăn uống và tích cực tập thể dục thể thao. Trong đó, xu hướng mới hiện nay khi sử dụng thuốc Tây điều trị tiểu đường là phối hợp thêm các dược liệu có tác dụng cải thiện bệnh tiểu đường, bởi những lý do sau:
- Dược liệu an toàn cho sức khỏe, rất ít gây tác dụng phụ và có thể sử dụng lâu dài.
- Khi phối hợp sẽ thúc đẩy tiến triển hỗ trợ điều trị bệnh nhanh hơn.
- Dược liệu, các sản phẩm từ dược liệu dễ tìm, cách dùng đơn giản và giá rẻ.
Theo đó, có nhiều dược liệu có công dụng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường như dây thìa canh, khổ qua, giảo cổ lam,… Những dược liệu này đều được dùng phổ biến và giúp cải thiện rất tốt.
Hiện nay nhờ tiến bộ của công nghệ chiết xuất dược liệu, từ thảo dược dây thìa canh đã sản xuất thành công sản phẩm Viên uống Dây thìa canh, rất tiện lợi cho người sử dụng và giúp hỗ trợ cải thiện bệnh tiểu đường hiệu quả.
CÔNG DỤNG
- Hỗ trợ giảm đường huyết
- Hỗ trợ hạn chế nguy cơ biến chứng của đái tháo đường.
ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG
- Người tiểu đường tuýp 1, tuýp 2
- Người có đường huyết cao, tiền đái tháo đường.
Số ĐKSP: 3836/2019/ĐKSP
Giấy phép quảng cáo Số: 2004/2020/XNQC-ATTP
* Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
