Tinh bột là gì? Người bệnh tiểu đường có nên sử dụng các sản phẩm chứa nhiều tinh bột không?... Và những lưu ý khi sử dụng hợp chất này trong các bữa ăn hàng ngày mà bạn nên quan tâm sẽ được trình bày qua bài viết sau. Đừng bỏ qua nó nhé!
1. Tinh bột là gì?
Tinh bột hay còn có tên gọi khác amylum, tên tiếng anh là Starch với công thức hóa học: (C6H10O5)n. Là một loại carbohydrate cao phân tử gồm nhiều phân tử glucose nối với nhau bằng các liên kết glycoside.
Tinh bột có nguồn gốc từ các loại cây khác nhau và có tính chất vật lý, hóa học khác nhau. Nó cũng là loại carbohydrate phổ biến nhất trong chế độ ăn uống của con người. Các loại thực phẩm chứa nhiều tinh bột như: Khoai tây, ngô, gạo, lúa mì, sắn.
Tinh bột nguyên chất là gì?
Là loại tinh bột màu trắng, không mùi, không vị, không tan trong nước lạnh và rượu. Nó bao gồm 2 loại phân tử là: Amylose mạch thẳng và xoắn, Amylopectin phân nhánh.
Tùy thuộc vào loài thực vật mà tỷ lệ giữa 2 loại phân tử này có thể khác nhau nhưng thường từ 20:80 đến 30:70. Loại này thường gồm 2 loại chính là tinh bột phức tạp (tinh bột tốt) và tinh bột đơn giản (tinh bột xấu).
Tinh bột biến tính là gì?
Đây là một dạng biến tính của tinh bột, được tạo ra bằng các phương pháp biến tính vật lý, hóa học hay thủy phân bằng enzyme tinh bột tự nhiên nhằm thay đổi, tăng cường tính chất của tinh bột tự nhiên như độ nhớt, độ thay thế, nhiệt độ hồ hóa,... Một số loại thường gặp:
- Acetylated starch E1420
- Phoshated starch E1412
- Acetylated distarch adipate E1422
- Acetylated distarch phosphate E1414
- Oxy hóa oxidized starch E1404
2. Tác dụng của tinh bột
Tinh bột là một thực phẩm phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của hầu hết tất cả mọi người, bạn không nên sử dụng quá mức và lạm dụng chúng, chỉ nên sử dụng ở mức độ vừa phải và phù hợp với hàm lượng cần thiết cho chính mình.
Tinh bột phức tạp là loại chưa qua chế biến được tìm thấy chủ yếu trong trái cây, rau, các loại đậu và ngũ cốc đều mang đến nhiều tác dụng khác nhau cho sức khỏe.
2.1. Cung cấp năng lượng cho cơ thể
Như chúng ta đã biết, tinh bột là một carbohydrate phức tạp, trải qua nhiều quá trình tiêu hóa khác nhau, cuối cùng chúng được phân hủy thành glucose - đây chính là nguồn cung cấp năng lượng chính cho tế bào. Nó cung cấp năng lượng cho tất cả các chức năng trong cơ thể, đặc biệt là đối với các hoạt động của não bộ và hệ thần kinh của chúng ta.
Bên cạnh đó, khi cơ thể đã sử dụng đủ phần năng lượng cần thiết, phần dư ra sẽ được lưu trữ dưới dạng glycogen trong gan và cơ bắp. Glycogen sẽ được tái sử dụng thành năng lượng để cung cấp cho cơ thể khi cần thiết mà chúng ta không cần phải nạp thêm tinh bột.
2.2. Làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính
Các loại tinh bột phức tạp thường chứa nhiều chất xơ, khiến cơ thể tốn nhiều thời gian để tiêu hóa, giúp lượng đường trong máu không bị tăng đột ngột vì lượng đường đi vào máu chậm hơn.
Vì các loại tinh bột phức tạp được tiêu hóa chậm hơn giúp cơ thể bổ sung năng lượng đầy đủ và cảm thấy no lâu hơn. Việc nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa trong các loại thực phẩm chứa tinh bột phức tạp là những yếu tố quan trọng giúp cơ thể phòng tránh bệnh tật, đặc biệt là các bệnh mãn tính như: Tim mạch, tiểu đường,...
2.3. Tốt cho hệ tiêu hóa
Các chất xơ hòa tan được tìm thấy trong các thực phẩm chứa nhiều tinh bột phức tạp đã được chứng minh là có khả năng làm tăng trưởng sự phát triển của các lợi khuẩn trong đường ruột, giúp vi khuẩn sản xuất các chất dinh dưỡng như các chuỗi acid béo ngắn, có lợi cho hệ tiêu hóa.
2.4. Giúp giảm viên
Theo nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tinh bột phức tạp cũng có khả năng chống viêm. VIêm là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với tình trạng nhiễm trùng hay chấn thương. Tuy nhiên, viêm lâu dài có thể làm tăng các nguy cơ gây các bệnh mãn tính.
Các thực phẩm chứa nhiều tinh bột phức tạp thường chứa nhiều vitamin và khoáng chất có đặc tính chống viêm, vì thế, khi sử dụng các thực phẩm đó vừa bổ sung được lượng tinh bột cần thiết, vừa cung cấp các hoạt chất có khả năng chống viêm ngoài tinh bột.
3. Mặt trái của tinh bột đối với sức khỏe
Tinh bột đơn giản có chủ yếu trong các loại đường bổ sung và ngũ cốc đã được qua tinh chế, tước bỏ hoàn toàn chất xơ cũng như những dưỡng chất tự nhiên của chúng.
Vì thế, chúng không mang lại quá nhiều ưu điểm như tinh bột phức tạp mà còn gây ra nhiều tác dụng không mong muốn khi lạm dụng quá mức.
3.1. Làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tinh bột là thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu một cách đột biến khi sử dụng một chế độ ăn và đây cũng được cho là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến người sử dụng có khả năng cao mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Không chỉ gây ảnh hưởng đến sự tăng lượng đường huyết mà nó còn gây ảnh hưởng đến nồng độ insulin trong cơ thể.
Khi sử dụng một chế độ ăn có nhiều tinh bột sẽ làm đường huyết tăng lên, điều này sẽ thúc đẩy cơ thể tăng sinh insulin để làm sạch lượng đường dư trong cơ thể, làm nồng độ đường huyết giảm đột ngột, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và đói ngay cả khi vừa mới ăn xong. Vì vậy, không nên thêm các thực phẩm chứa nhiều tinh bột vào chế độ ăn cho người tiểu đường.
3.2. Tăng cân
Tinh bột đơn giản được tiêu hóa nhanh chóng trong cơ thể, gây nên hiện tượng tăng nhanh lượng đường trong máu và làm tăng cảm giác đói cũng như thèm ăn, khiến người sử dụng ăn nhiều hơn, nạp nhiều hơn mức calo cần thiết vào cơ thể, khiến họ dễ tăng cân và mắc bệnh béo phì.
3.3. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Khi tiêu thụ các loại đường và ngũ cốc đã qua tinh chế có thể dẫn đến tăng cao nồng độ chất béo trung tính, không chỉ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch mà còn làm tăng khả năng mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, những người ăn các loại ngũ cốc tinh chế sẽ có nguy cơ mắc các bệnh về tim cao gấp 2 đến 3 lần so với những người ít sử dụng hơn.
3.4. Mệt mỏi và thay đổi tâm trạng
Nếu bạn sử dụng quá nhiều tinh bột đơn giản như: Bánh mì, các loại mì, bánh ngọt,... thì sẽ khiến cơ thể tăng sinh insulin để giải quyết lượng đường máu dư thừa.
Lượng insulin quá nhiều khiến cơ thể hấp thụ quá mức cần thiết, làm bạn dư thừa năng lượng khiến tâm trạng uể oải, mệt mỏi. Bạn còn có thể cáu gắt hay thậm chí là không kiểm soát được hành động của bản thân và nặng hơn nữa chúng có thể làm bạn bị mắc các chứng rối loạn tâm lý.
Ngoài ra, chế độ ăn ít tinh bột được xem là một trong những nguyên nhân làm giảm nồng độ serotonin - một hormone giúp điều trị tâm trạng, khiến giấc ngủ bạn thay đổi đột ngột, dễ cáu gắt về lâu dài có thể gây trầm cảm.
3.5. Hiện tượng đói giả
Là hiện tượng mà mặc dù bạn đã ăn no nhưng khi nhìn vào những món ăn có chứa tinh bột đơn giản này bạn vẫn thèm ăn và muốn ăn nữa. Đây là một cảm giác xảy ra khi bạn ăn quá nhiều tinh bột trong một ngày.
Do vậy, khi tình trạng này xuất hiện có thế khiến bạn ăn quá nhiều, làm cơ thể hấp thụ quá nhiều các chất dinh dưỡng và mang lại các tác dụng không mong muốn đối với sức khỏe.
3.6. Gây nghiện cho một số người
Tinh bột cấu tạo từ các phân tử glucose mà đường là một chất khiến não giải phóng dopamin. Đối với những người dễ bị nghiện thì sử dụng thường xuyên có thể dẫn đến trình trạng bị nghiện và khó có thể dừng sử dụng trong thời gian ngắn nếu không có biện pháp cải thiện thích hợp.
3.7. Ảnh hưởng đến trí nhớ
Khi ăn quá nhiều tinh bột có thể gây nên các triệu chứng trên thì khi ăn ít nhưng không khoa học và hợp lý thì có thể gây ra các ảnh hưởng xấu đến trí nhớ.
Nếu dung nạp quá ít tinh bột trong một ngày mà không có một chế độ ăn uống phù hợp sẽ làm giảm lượng đường glycose cần thiết cho cơ thể phục vụ nhu cầu cung cấp cho tế bào não, từ đó gây ra các ảnh hưởng tới tư duy, trí nhớ và học tập.
3.8. Táo bón
Các thực phẩm chứa nhiều tinh bột thường có hàm lượng chất xơ cao, do đó, khi sử dụng một chế độ ăn ít hay cắt giảm tinh bột mà không có kế hoạch bổ sung các dưỡng chất khác bao gồm cả chất xơ để phục vụ cho nhu cầu trao đổi chất của cơ thể thì rất dễ dẫn đến tình trạng táo bón.
4. Lưu ý khi sử dụng tinh bột
Những chú ý khi sử dụng mà bạn nên biết:
- Tinh bột có thể được tìm thấy ở nhiều loại thực phẩm như hoa quả, rau, các sản phẩm từ sữa hay ngũ cốc, nhưng thịt thì không chứa hợp chất này.
- Trung bình 1 gam tinh bột sẽ cung cấp khoảng 4 calo, từ đây bạn nên tính hàm lượng cần sử dụng hằng ngày của mình.
- Thay vì dùng các loại gạo hay bột đã được xay hay xát trắng, bạn nên sử dụng các loại gạo lứt, gạo nguyên cám để tăng hàm lượng chất xơ.
- Khi bạn đang muốn giảm cân hay tập thể hình thì không được cắt bỏ hoàn toàn tinh bột mà chỉ được giảm hàm lượng sử dụng hàng ngày, đảm bảo cơ thể vẫn được cung cấp hợp lý, khoa học.
- Một số thực phẩm chứa tinh bột cần có trong chế độ ăn uống: Ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trái cây thuộc loại quả mọng,...
- Tinh bột không xấu như mọi người vẫn thường nghĩ nhưng cần phải biết tính toán, kiểm soát lượng cần thiết cho cơ thể và mỗi một cơ thể có một nhu cầu khác nhau, không thể lấy tiêu chuẩn của người khác áp lên bản thân mình.
Bạn vừa cùng Viên thìa canh tìm hiểu về tinh bột và những lưu ý khi sử dụng nó trong cuộc sống thường ngày mà ai cũng nên biết. Hãy like và share bài viết cho mọi người xung quanh bạn cùng tìm hiểu nhé! Chúc bạn một ngày tốt lành.
Mọi thắc mắc của bạn về bệnh tiểu đường và Viên thìa canh vui lòng gọi điện đến hotline 0859 696 636 để được tư vấn ngay.
Tin liên quan
Bạn biết không? Để điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả người bệnh phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, điều chỉnh ăn uống và tích cực tập thể dục thể thao. Trong đó, xu hướng mới hiện nay khi sử dụng thuốc Tây điều trị tiểu đường là phối hợp thêm các dược liệu có tác dụng cải thiện bệnh tiểu đường, bởi những lý do sau:
- Dược liệu an toàn cho sức khỏe, rất ít gây tác dụng phụ và có thể sử dụng lâu dài.
- Khi phối hợp sẽ thúc đẩy tiến triển hỗ trợ điều trị bệnh nhanh hơn.
- Dược liệu, các sản phẩm từ dược liệu dễ tìm, cách dùng đơn giản và giá rẻ.
Theo đó, có nhiều dược liệu có công dụng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường như dây thìa canh, khổ qua, giảo cổ lam,… Những dược liệu này đều được dùng phổ biến và giúp cải thiện rất tốt.
Hiện nay nhờ tiến bộ của công nghệ chiết xuất dược liệu, từ thảo dược dây thìa canh đã sản xuất thành công sản phẩm Viên uống Dây thìa canh, rất tiện lợi cho người sử dụng và giúp hỗ trợ cải thiện bệnh tiểu đường hiệu quả.
CÔNG DỤNG
- Hỗ trợ giảm đường huyết
- Hỗ trợ hạn chế nguy cơ biến chứng của đái tháo đường.
ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG
- Người tiểu đường tuýp 1, tuýp 2
- Người có đường huyết cao, tiền đái tháo đường.
Số ĐKSP: 3836/2019/ĐKSP
Giấy phép quảng cáo Số: 2004/2020/XNQC-ATTP
* Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
